ESA kan een rol spelen in de (co-)financiering van de ontwikkeling van technologie, producten en toepassingen. Er is hierbij een verschil in ontwikkelingen ten behoeve van ESA missies en ontwikkelingen of activiteiten die niet aan een specifieke ESA missie gekoppeld zijn. De financiering loopt via verschillende ESA programma’s. Met uitzondering van het wetenschappelijke programma hebben lidstaten de keuze om al dan niet in een van de programma’s in te schrijven.
Het budget van een optioneel ESA programma wordt bepaald door de inschrijving van de lidstaten. De mogelijkheid voor activiteiten in een lidstaat is een direct resultaat van de hoogte van de inschrijving in een programma. De omvang van de optionele programma’s is daarmee vaak een afspiegeling van de prioriteit die de lidstaten aan deze programma’s geven.
Optionele programma’s zijn op 2 verschillende manieren te typeren. Allereerst de programma’s waarbij de invulling volledig door ESA wordt bepaald. Daarnaast de programma’s waarbij de invulling op initiatief van de industrie plaats vindt of waar ESA algemene onderwerpen aandraagt.
Hieronder volgt een (alfabetisch) overzicht van de programma’s waar de invulling door de industrie bepaald wordt of onderwerpen door ESA aangedragen wordt. Kenmerkend voor deze programma’s is dat de nationale vertegenwoordiger moet instemmen met de besteding van de inschrijving middels een “letter of support”.
ARTES - innoveren en ontwikkelen van Satcom technologie en stimuleren gebruik ruimte-infrastructuren.
GSTP – innoveren en ontwikkelen (non-Satcom) ruimtevaart technologie
InCubed – innoveren en ontwikkelen van aardobservatie instrumenten en systemen
Navisp – innoveren en ontwikkelen van GNSS technologie en systemen
Prodex – ontwikkelen van wetenschappelijke ruimte-instrumenten
Er zijn 2 manieren waarop de industrie invulling kan geven aan het programma. ARTES, GSTP en Navisp werken met jaarplannen. In de jaarplannen zijn activiteiten opgenomen die in competitie uitgezet worden. ESA gebruikt hiervoor de ITT’s (Invitation to Tender). Een overzicht van alle openstaande en geplande ITT’s, inclusief missie specifieke, is te vinden op de tenderomgeving van ESA – EMITS (ESA Mail Invitation to Tender System). Onderwerpen voor de activiteiten voor het werkplan kunnen aangedragen worden via de ESA “Call for Ideas”.
Bij alle bovenstaande programma’s is het mogelijk om als industrie, kennisinstelling of universiteit een eigen activiteit te definiëren, omschrijven en uit te werken. Voorstellen met een eigen activiteit worden aan ESA kenbaar gemaakt via een “Open Call”. Voor bovenstaande programma’s zijn een of meerdere “Open Calls” te vinden op EMITS.