Financieringskansen voor innovatieve bedrijven die waterproblemen oplossen met satellietdata
Hoe kunnen we grote, watergerelateerde uitdagingen oplossen met behulp van satellietdata? En welke bedrijven gaan de technologie ontwikkelen die hiervoor nodig is? Over deze vragen ging vorige week dinsdag de matchmaking workshop PCP-WISE: beter gebruik van satellietdata en technologie voor waterbeheer.
Wereldwijd staan we de komende decennia voor grote uitdagingen rond het thema water. Denk aan plotselinge overstromingen, lange periodes van droogte, verzakking van de grond, risico op bosbranden en slechte waterkwaliteit. Daarom investeren Europa en Nederland in innovatieve technologie om deze uitdagingen het hoofd te bieden.
Met het PCP-WISE programma zoekt de Europese Unie bedrijven die inzicht kunnen geven in het bodem-water-vegetatiesysteem op basis van satellietdata. In Nederland daagt het NSO bedrijven uit met de Innovation Impact Challenge Satellietdata ten behoeve van biodiversiteit in Nederland: subthema water. Twee aanbestedingen dus, die mooie financieringskansen opleveren voor innovatieve bedrijven.
Op de informatieworkshop over beide aanbestedingen kwamen ruim vijftig mensen af met heel verschillende achtergronden. En dat is precies waar de organisatoren, GeoBusiness Nederland en het NSO, op hoopten. Immers: complexe vraagstukken vragen om een multidisciplinaire benadering van partijen die graag samen in een consortium willen werken aan de oplossing.
Multidisciplinair
Deelnemer Paula Golunska vertegenwoordigt ingenieursbureau Sweco. ‘Bij aanbestedingen als deze denk je in eerste instantie misschien niet aan een ingenieursbureau. Maar wij hebben veel kennis in huis: geohydrologen, managers, biodiversiteitsexperts, milieukundigen en specialisten in remote sensing. Daarnaast brengen we veel kennis mee over hoe de overheid werkt én we opereren internationaal.’
Samen met de andere deelnemers brainstormde Golunska over vijf concrete vragen in de PCP WISE aanbesteding. Een van die vragen is mede door de Gemeente Rotterdam ingebracht. Eduard Schoor, adviseur klimaatadaptatie van die gemeente: ‘Bebouwing in onze gemeente verstoort het bodem-water-vegetatiesysteem. Hierdoor is de stad gevoeliger voor de gevolgen van droogte, kan vegetatie makkelijker beschadigen en in droge periodes hebben we problemen met de waterkwaliteit.’
De gemeente verzamelt al veel data. Maar ze mist nog bodemvochtmetingen met hoge resolutie, data over evaporatie en transpiratie, hitte-eilanden, vegetatie en de stedelijke waterbalans. Daar moet een consortium van marktpartijen via PCP WISE verandering in brengen.
AI verbetert weersverwachting
Hetzelfde consortium moet ook Helsinki, Haarlem, Bratislava de Kalmthoutse heide en nog veel meer gemeenten en regio’s bedienen. ‘De Europese aanbesteding PCP WISE is vraaggestuurd’, legt programmamanager Joost Buntsma uit. ‘Het gaat om uitdagingen in stedelijk én landelijk gebied. Vijf grote vraagstukken, allemaal tegelijk. We zoeken niet naar een tool, want die kunnen we niet beheren of verder ontwikkelen. Wat we zoeken is een soort weerbericht, maar dan specifiek voor het water-bodem-vegetatiesysteem en voor een langere termijn dan en paar dagen vooruit.’
Dat klinkt als muziek in de oren van Sem Vijverberg. Hij is onderdeel van de startup Beyond Weather, die kunstmatige intelligentie gebruikt om weersverwachting voor specifieke gebieden en variabelen op langere termijn betrouwbaarder te maken: ‘De ene keer hebben we een kletsnatte lente en dan weer een kurkdroge. Daar wil je als overheid en waterbeheerders op kunnen anticiperen. Onze toepassing moet hierbij gaan helpen.’
AI-experts zijn zonder meer deel van de oplossing, denkt Buntsma. Volgens hem moet je vanuit verschillende disciplines naar watervraagstukken kijken. Hiervoor zijn onder meer hydrologen, IT-ers, risicomanagers, juridische experts en dataspecialisten nodig. ‘Samen ontwikkelen zij de informatie die we nodig hebben om Europa weerbaarder te maken tegen klimaatverandering.’
Mogelijkheden satellietdata eindeloos
Naast de Europese aanbesteding PCP WISE stimuleert het NSO innovatie op nationaal niveau met de Innovation Impact Challenge, voorheen bekend als de SBIR. Winnaars van de innovatiecompetitie krijgen subsidie wanneer ze met behulp van satellietgegevens producten of diensten ontwikkelen gericht op de aanpak van een maatschappelijke uitdaging – in dit geval een uitdaging op het snijvlak van water en biodiversiteit.
De mogelijkheden van satellietdata zijn eindeloos, vertelt Anneleen Oyen, adviseur satelliettoepassingen van het NSO. Van hevige droogte voorspellen tot stress op landbouwgewassen in kaart brengen en van blauwalgdetectie tot de verzakking van dijken, wegen en kunstwerken meten.
Al tijdens de workshop denken deelnemers in wisselende samenstellingen na over innovatieve ideeën. Zo wordt in Amersfoort als vanzelf de basis gelegd voor toekomstige consortia. Die consortia kunnen zich inschrijven voor de PCP WISE vanaf september. De inschrijving van de NSO innovatiecompetitie is al open en heeft als deadline 6 oktober 12 uur.
Meer informatie