‘De mogelijkheden van satellietbeelden zijn eindeloos’

Sinds 2012 koopt het NSO satellietgegevens van Nederland centraal in, om ze daarna kosteloos beschikbaar te stellen aan innovatieve bedrijven en instellingen. Welke successen heeft dit opgeleverd? Wat staat ons nog te wachten? Tien jaar Satellietdataportaal in tien gebruikersverhalen. Vandaag: Nico de Graaff, spatial data scientist bij de Gemeente Amsterdam.

Nico de Graaff, spatial data scientist bij de gemeente Amsterdam ‘Als onderzoeker werk ik mee aan de groenvisie van Amsterdam. De stad moet groener, daar zijn we het over eens. Dan moeten we eerst in kaart brengen wat er is aan groen en hoe dat door de tijd heen verandert. En we moeten iets weten over de functie van groen voor bijvoorbeeld mensen en dieren, klimaatadaptatie en de stad zelf. Samen met een aantal enthousiaste collega’s zijn we dit aan het analyseren en duiden.

‘We weten behoorlijk goed wat de staat van groen is in de publieke ruimte. Maar in de tuinen van mensen kunnen we niet kijken, dat is privéterrein. Toch is het heel belangrijk om te weten hoeveel bomen en struiken daar staan. Dat kunnen we in kaart brengen met de beelden van onder meer het Satellietdataportaal. Zo hebben we ontdekt dat ongeveer 38% van het oppervlak in de tuinen in Amsterdam “groen” is.

Met satellietbeelden van het satellietdataportaal kan groen in de stad in kaart worden gebracht.

Vegetatie-index

‘De satellietbeelden van het portaal zijn een aanvulling op de luchtfoto’s die we elk jaar laten maken. Daar zit meteen de grootste winst: in plaats van eens per jaar, komen satellieten voortdurend over. We kunnen op verschillende momenten in het jaar zien hoe het groen zich ontwikkelt. En dankzij waarnemingen in het infrarood kunnen we zelfs een vegetatie-index maken. Die laat niet alleen zien waar groen staat in de stad, maar ook hoe gezond het is.

‘Met infrarood beelden kunnen we ook heel goed hitte-eilanden opzoeken. Dat zijn plekken waar weinig groen is en veel bebouwing, asfalt of tegels. Als de temperatuur ’s zomers omhoog gaat, houden deze plekken de warmte erg goed vast. Door de stad te vergroenen proberen we hittestress in de stad te bestrijden. Met de groenmonitor kunnen we zien of dat beleid ook echt effect heeft.

Infrarood satellietbeelden bevat ook nuttige informatie, o.a. over de toestand (groenheid) van de vegetatie.

Centraal inkopen

‘Ik vind het een slim idee van de rijksoverheid om satellietdata centraal in te kopen. Dit is zeker een mooie kans voor de Nederlandse gemeenten. We werken allemaal aan dezelfde problematiek en hebben dus ook allemaal ongeveer hetzelfde type beelden nodig. De ervaringen die wij opdoen met het Satellietdataportaal delen we via een expertisegroep van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Zo zorg je dat andere gemeenten van elkaar leren en onnodig dubbel werk doen.

‘Als ik anderen vertel over het dataportaal, dan leg ik uit dat het laagdrempelig is. Je kunt goed zien wat er allemaal is aan data. En het is goed beschreven. Met allerlei verwijzingen en user stories van wat je met de data kunt, zoals bijvoorbeeld luchtvervuiling meten, vegetatie monitoren, waterkwaliteit in de gaten houden en archeologische vondsten doen. Groen is dus zeker niet het enige dat je kunt monitoren vanuit de ruimte. De mogelijkheden van satellietbeelden zijn eindeloos.’

Meer informatie:
Zie ook de satellietdataportaal user stories over infrarood satellietbeelden.